سایز میلگردها را چگونه تشخیص دهیم؟

در کارگاه‌های تولیدی امور زیادی برای کنترل و بازرسی محصولات صورت می‌گیرد تا بعدها به دلیل استفاده از این محصولات مشکلاتی حین ساخت‌و‌ساز و سرویس دهی نباشد. یکی از مواردی که بررسی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، کنترل سایز میلگرد می‌باشد. شناسایی اندازه‌ آن‌ها کار سختی نیست. اگر در کارگاه تولیدی میلگردهایی با سایزهای نزدیک به هم وجود داشته باشند، در این‌صورت ممکن است سایز میلگرد با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. در این مقاله قصد داریم به چندین روش جهت شناسایی و تشخیص انواع سایز میلگرد اشاره نماییم.

استفاده نکردن از میلگردهای با سایزهای مشابه به جای هم و عدم بروز خطا در این زمینه برای مهندسین خیلی حائز اهمیت است. روش‌ یا ابزارهای مختلف و راحت شابلون یا گیج سایز میلگرد، کولیس، ترازو، آچار فرانسه، کنترل چشمی و… برای انجام این کار وجود دارد.

انواع سایز میلگرد

میلگردها بر اساس قطر به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند که سایزهای متداول آن شامل ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۵، ۲۸، ۳۲، ۳۶، ۴۰ و ۵۰ میلی‌متر هستند. این مقاطع فولادی در بخش‌های مختلف ساختمان، از جمله فونداسیون، تیرها و ستون‌ها، به‌کار گرفته می‌شوند. به طور کلی، سایز میلگردهای ساده نیز مشابه میلگردهای آجدار بوده و برای تشخیص انواع مختلف میلگرد ساده، می‌توان به همان اعداد استاندارد اشاره کرد.
سایزهای پرکاربرد میلگرد در ساختمان‌سازی

انتخاب سایز میلگرد برای قسمت‌های مختلف ساختمان، به ویژه در تیرها و ستون‌ها، معمولاً بر اساس نقشه‌های طراحی مهندس معمار انجام می‌شود. در ساختمان‌های معمولی، سایز میلگرد ستون‌ها کمتر از ۲۰ میلی‌متر انتخاب نمی‌شود. برای آرماتوربندی تیرها، میلگردهای سایز ۱۴ تا ۲۰ به‌طور معمول به کار می‌روند. در فونداسیون‌ها نیز، میلگردهای اصلی و تقویتی معمولاً سایز ۱۸ یا ۲۰ دارند، در حالی که میلگردهای عرضی اغلب در سایزهای ۱۴ تا ۱۶ تولید می‌شوند.

روش‌های تشخیص سایز میلگردهای موجود در بازار

انواع میلگرد از نظر سایزی با مشخصات ظاهری‌ مشخصی همچون طول، قطر و وزن میلگرد تعریف می‌شود و آن‌ها روی قیمت میلگرد که به خریداران ارائه می‌شود، موثر هستند. قطرها معمولا بین شش تا ۳۲ میلی‌متر و طول ۱۲ متر است که به صورت بندیل و در صورتی که طول‌های کوتاه‌تر مدنظر باشند، به صورت سفارشی و کلاف ارائه می‌شوند. با وجود این تشخیص سایز میلگرد حتی برای مهندسین ناظر مشکل‌زا است، به‌همین خاطر روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری سایز این محصول فولادی در نظر گرفته شده که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

شابلون میلگرد

با کمک شابلون‌ میلگرد می‌توان اندازه آن‌ها را تخمین زد. مهندسین ناظر عموما شابلون‌های آماده‌ای را همراه خود دارند که اندازه میلگردهای متفاوت در آن موجود است. آن‌ها با استفاده از این شابلون‌ها به راحتی می‌توانند سایز میلگردها را مورد بررسی قرار دهند. شابلون‌های موجود در این حوزه معمولا از فیلم رادیولوژی، روبان و ورق‌های نازک کانال کولر تهیه می‌شوند.

گیج اندازه‌گیری سایز میلگرد

حالت خاصی از شابلون که عموما با جنس فولاد زنگ‌نزن است، به نام گیج اندازه‌گیری میلگرد معروف است و بیشتر میلگردهای آجدار با قطر در بازه ۲۸-۱۲ میلی‌متر را تشخیص می‌دهد. این محصول علاوه بر این که کارکرد راحتی دارد، به مرور باعث افزایش دقت در تعیین سایز میلگرد به روش چشمی می‌شود.
تشخیص سایز میلگرد با کنترل چشمی

مهندسان ناظر با تجربه‌ای که در طول چند سال کسب نموده‌اند، با دیدن میلگردها به راحتی می‌توانند اندازه میلگرد مدنظر را تشخیص دهند. این روش به شیوه‌ای متداول برای تشخیص سایز میلگرد تبدیل شده است اما توجه داشته باشید که مهندسین مبتدی به راحتی نمی‌تواند از طریق کنترل چشمی سایز میلگرد را متوجه شوند، اما در کارخانه‌ها که میلگردها کنار هم قرار می‌گیرند و سایز آن‌ها تفاوت کمی با یکدیگر دارند، تشخیص از طریق کنترل چشمی امکان پذیر نیست. با توجه به وجود احتمال خطای چشمی، در آیین‌نامه‌های موجود نیز اجازه از طریق بازرسی چشمی داده نشده است. قیمت میلگرد 14، به عنوان یکی از سایزهای پرفروش این مقطع، مورد توجه خریداران زیادی است.
تعیین اندازه میلگرد با وزن کردن میلگرد با استفاده از ترازو

این روش نسبت به کنترل چشمی دقیق‌تر است. در این روش میلگرد ساده و آجدار با طول‌های مختلف را وزن می‌کنند، سپس از طریق وزن به دست آمده قطر میلگرد را محاسبه می‌نمایند. البته این روش برای زمانی که آرماتورها بسته شده‌اند زیاد کارایی ندارد.